Mâm cúng nhà mới chuẩn – Cách thực hiện đúng phong tục

Việc chuẩn bị mâm cúng nhà mới đóng vai trò quan trọng trong văn hóa tâm linh người Việt. Vậy lễ cúng nhập trạch là gì, mâm cúng cần những gì và trình tự thực hiện ra sao? Tất cả sẽ được Bình An Decor chia sẻ chi tiết trong bài viết dưới đây, giúp bạn có một lễ cúng về nhà mới đúng chuẩn năm 2025.

Mâm cúng về nhà mới là gì?

Mâm cúng về nhà mới hay còn gọi là lễ nhập trạch cũng như là một nghi lễ truyền thống lâu đời trong văn hóa người Việt, mang ý nghĩa thông báo với thần linh và tổ tiên về nơi ở mới của gia đình.

Sau khi đã hoàn tất việc mua nhà hoặc chuyển đến nơi ở mới ưng ý, gia chủ sẽ chuẩn bị một mâm cúng trang trọng. Sau nghi lễ, việc sắp xếp, bố trí nội thất từ phòng khách đến phòng ngủ sẽ được tiến hành, sao cho hài hòa phong thủy và mang lại nguồn sinh khí tích cực cho ngôi nhà.

Mâm cúng nhập trạch nhà mới thể hiện sự khởi đầu nghiêm túc, đầy trân trọng đối với chặng đường mới. Gia chủ thường gửi gắm mong ước về một cuộc sống yên ấm, gia đình hạnh phúc, con cháu khỏe mạnh, tài lộc hanh thông. 

Phong tục thờ cúng khi về nhà mới

Lễ nhập trạch – nghi lễ truyền thống mang ý nghĩa “về nhà mới, dâng hương xin phép” được xem là một trong những bước quan trọng trong phong tục thờ cúng của người Việt. Gia chủ cần tuân thủ một số nguyên tắc cổ truyền để đảm bảo sự suôn sẻ, may mắn trong cuộc sống sau này:

• Chọn ngày giờ hoàng đạo: Trước khi về nhà mới, việc xem ngày giờ đẹp là điều bắt buộc. Ngày giờ tốt sẽ giúp quá trình chuyển nhà, công việc và đời sống gia đình gặp nhiều thuận lợi, bình an.
• Tự tay chuyển đồ đạc: Đồ đạc quan trọng, đặc biệt là vật dụng phong thủy hoặc có giá trị tinh thần, nên do chính các thành viên trong gia đình tự tay dọn sang. Việc chuyển nhà cần được thực hiện trước lễ cúng, đảm bảo không gian mới được sắp xếp gọn gàng và sạch sẽ trước khi tiến hành nhập trạch.
• Gia chủ tự mang bài vị: Bài vị thờ Gia Thần, Tổ Tiên cần được gia chủ tự tay mang đến ngôi nhà mới, thể hiện lòng thành và sự kính trọng. Những thành viên còn lại theo sau, tay cầm tiền tài, vật phẩm may mắn để cầu mong vượng khí, tài lộc theo cùng về nơi ở mới.

Chuẩn bị mâm cúng về nhà mới từ A đến Z

Chuẩn bị mâm lễ đơn giản

Trong phong tục truyền thống của người Việt, mâm cúng vào nhà mới là một phần nghi lễ không thể thiếu khi chuyển về nơi ở mới. Mâm lễ có thể bày chung hoặc chia thành ba phần: hương hoa, ngũ quả và đồ ăn.

Ngũ quả

Ngũ quả là biểu tượng của sự sung túc và đủ đầy. Gia chủ nên chọn 5 loại trái cây tươi, đẹp, đa dạng về màu sắc và ý nghĩa như: Táo, lê, nho, xoài, dứa, cam, quýt, chanh, dưa hấu, đào, mận,… Trái cây nên được sắp xếp gọn gàng, đối xứng hoặc theo sở thích, tạo tổng thể hài hòa và đẹp mắt.

Hương hoa

Hoa tươi dùng để dâng cúng thường là các loại có màu sắc trang nhã, hương thơm dịu như hoa hồng, hoa sen, cúc, đồng tiền, mẫu đơn, ly, huệ, lan,… Một bình hoa được cắm chỉn chu sẽ được đặt tại vị trí trung tâm hoặc nơi trang trọng nhất trên mâm lễ.

Lễ mặn – Các món ăn cúng

Mâm cúng về nhà mới gồm những gì? Mâm cỗ mặn phổ biến thường gồm:

• Bộ tam sên: Thịt heo luộc, trứng luộc và tôm luộc – tượng trưng cho đất, trời và nước.
• Gà luộc: Gà nguyên con hoặc chế biến các món đơn giản như gà hấp, gà xào.
• Xôi: Có thể chọn xôi gấc, xôi trắng, xôi đậu xanh tùy ý.
• Cháo: Cháo gà, cháo thịt, cháo hến hoặc cháo trắng đều phù hợp.
• Cỗ mặn đặc trưng: Có thể linh hoạt theo phong cách vùng miền hoặc khẩu vị của gia đình.

Trong trường hợp gia chủ ăn chay, hoàn toàn có thể chuẩn bị mâm cỗ chay thay thế. Tuy nhiên, các lễ vật biểu tượng như tam sên, gà luộc vẫn nên giữ đầy đủ về mặt hình thức (có thể thay bằng đồ chay tượng trưng).

Các vật dụng cần thiết kèm theo

Ngoài mâm cúng nhà mới chính, cần lưu ý chuẩn bị một số vật dụng khác:

• Bếp nấu: Nên hoàn thiện trước lễ để khai bếp lấy lộc.
• Bàn thờ: Bao gồm bát hương, ly nước, đèn nến và các vật phẩm thờ cúng cơ bản.
• Gạo, nước: Lấy từ nhà mới, tượng trưng cho nguồn sinh khí sẵn có.
• Đồ dùng mang tính biểu trưng: Như chổi, chiếu, bàn ăn, ghế,… giúp tạo cảm giác “có sinh hoạt”, tiếp nhận khí mới.

Lưu ý: Khi vào nhà mới, mỗi thành viên trong gia đình nên mang theo một món đồ nhỏ – không nên đi tay không để tránh cảm giác “trống rỗng” về mặt tâm linh. Không cần kiêng tuổi hay giới tính ai cũng có thể cùng bước vào tổ ấm mới.

Vị trí đặt mâm lễ cúng nhập trạch

Sau khi đã sắp xếp đầy đủ lễ vật, mâm lễ cúng về nhà mới​ nên được đặt tại trung tâm ngôi nhà nơi có vượng khí tốt và thể hiện sự tôn nghiêm với thần linh. Với những ngôi nhà có thiết kế phòng thờ riêng, gia chủ có thể đặt mâm lễ tại khu vực thờ cúng.

Dù đặt ở đâu, không gian xung quanh mâm lễ cần đảm bảo sạch sẽ, sáng sủa, thông thoáng, thể hiện sự trang trọng và tấm lòng thành kính của gia chủ đối với bề trên.

Tổng kết

Mâm cúng nhà mới là một nghi lễ vô cùng quan trọng, đánh dấu bước khởi đầu cho cuộc sống mới đầy may mắn và tài lộc. Hy vọng rằng với những chia sẻ chi tiết từ Bình An Decor, các gia chủ sẽ có thêm những kiến thức bổ ích để chuẩn bị lễ nhập trạch một cách chu toàn, giúp ngôi nhà mới luôn tràn đầy sinh khí, tài lộc và bình an.